Πριν κάτι μέρες, κουβεντιάζοντας με ένα φίλο, προσπαθούσα να του δώσω να καταλάβει τι πάει να πει η φράση «κι’αν είμαι ροκ». Μάταια όμως… μιας και ο φίλος, μικρότερος σε ηλικία, δεν μπορούσε να συλλάβει όλη αυτή την έννοια και τον τρόπο ζωής αυτού του είδους που για καιρό μπορούσε ακόμα να χαρακτηρίσει και έναν τρόπο ζωής.
«Η ροκιά θέλει μαγκιά…» μας λέει το τραγούδι. Τι εννοούσε όμως ο ποιητής ; Τι είναι το ροκ και κατά πόσο είχε γίνει τρόπος ζωής ;
Το ροκ λοιπόν, η συνέχεια του rock ‘n’ roll, στα μέσα της δεκαετίας του ‘50 με αρχές της δεκαετίας του ‘60 εμφανίζεται ως μια επανάσταση. Μουσική, τρόπου ζωής, ιδεολογική. Μια αμφισβήτηση και ανησυχία , κυρίως της νεολαίας, που έπρεπε από κάπου να ξεχυθεί και κάπως να εκφραστεί. Κατά την δεκαετία του `60 λοιπόν σχηματοποιείται μέσα από αυτό το είδος όλη εκείνη η έκφραση που ήθελε σεξουαλική απελευθέρωση, ισότητα των δυο φύλων, αντίθεση στην επικρατούσα κουλτούρα, αμφισβήτηση κοινωνικής και πολιτικής εξουσίας, κοινωνικών κανόνων, κυρίαρχων αξιών, του κυρίαρχου τρόπου ζωής ή και του πολιτισμού όπως προσπαθούσε να τον περάσει η κυρίαρχη ιδεολογία. Με λίγα λόγια έφτυνε το κατεστημένο στα μούτρα. Με την ένταση στη μουσική και στη ζωή, ήθελε να διαφέρει από ότι του καλλιεργούσαν μέχρι τότε. Ενδιαφέρονταν για την ειρήνη, το Βιετνάμ, εξεγείρονταν στα πανεπιστήμια του Μπέρκλεϋ, διαδήλωνε στη Γαλιά το Μάη του ΄68, φώναζε κατά του ρατσισμού. Ημίγυμνες εμφανίσεις, στενά παντελόνια, σκουρόχρωμα ρούχα, μακριά μαλλιά, γενειάδες, δερμάτινα μπουφάν. Ο δυνατός ηλεκτρικός ήχος, τα ντραμς και η έμφαση στο μπάσο, τα πλήκτρα και τα ιδιαίτερα φωνητικά μεθούν….
Στις αρχές με την εμφάνιση της Βρετανικής ροκ σκηνής, αρχικά με το συγκρότημα The Beatles και κατόπιν με το συγκρότημα The Rolling Stones, ενώ στην άλλη πλευρά του Ατλαντικού εμφανίστηκε το συγκρότημα The Doors, και ο Bob Dylan. Ακολούθησε το garage rock (και εν συνεχεία punk rock) με τους Clash και τους Sex Pistols και στη συνέχεια το ψυχεδελικό και το progressive rock όπου πειραματίστηκαν με διάφορα όργανα εκτός των καθιερωμένων αλλά και με την εισαγωγή άλλων ήχων στα κομμάτια με εκφραστές όπως είναι οι Pink Floyd, Jethro Tull και Eloy. Τέλος εμφανίστηκε το Heavy Metal. Το 1969 οι Black Sabbath κυκλοφορούν το πρώτο ομώνυμο άλμπουμ τους και ο ήχος τους περιγράφεται από δημοσιογράφους, ως ήχος «βαρέων μετάλλων» . Ένα παρακλάδι της ροκ που τελικά έγινε είδος από μόνο του ανοίγοντας μια άλλη σελίδα στη «σκληρή ηλεκτρική μουσική».
Στην Ελλάδα το ροκ φτάνει στα τέλη τις δεκαετίας του ΄60. Οι Aphrodite’s Child ιδρύθηκαν το 1967 στην Αθήνα από τον Βαγγέλη Παπαθανασίου και από τον Ντέμη Ρούσσο. Ο Παύλος Σιδηρόπουλος, ο γνωστός και ως «Πρίγκιπας του Ροκ», με τον Παντελή Δεληγιαννίδη κάνουν το συγκρότημα Δάμων & Φιντίας ενώ την ίδια εποχή αρχίζουν να γίνονται γνωστοί ο Νικόλας Άσιμος και ο Βασίλης Παπακωνσταντίνου. Ακλούθησαν οι ΠΕΛΟΜΑ ΜΠΟΚΙΟΥ και ο Δημήτρης Πουλικάκος με το συγκρότημα Εξαδάκτυλος.
Βέβαια, κάθε τι που καλλιεργεί την σκέψη και αμφισβήτηση του κατεστημένου, του τρόπου σκέψης και ζωής όπως την καλλιεργεί το σύστημα, κάθε τι που ανησυχεί για τους πολέμους, την φτώχια, το ρατσισμό και τις κοινωνικές ανισότητες πρέπει να χτυπηθεί! Και με το ροκ έτσι και έγινε. Τα ναρκωτικά (γνωστό μέσο χειραγώγησης) και τα «λεφτά» – δόξα άρχισαν να κάνουν το είδος, και ότι απόρρεε από αυτό σαν κουλτούρα, κάτι το περιθωριακό, το συστημικό, μια αυταπάτη και μια απόδραση από την καθημερινότητα. Με αποτέλεσμα από τη μια να χειραγωγηθεί ένα μεγάλο κομμάτι αυτού του κινήματος και να εγκλωβιστεί σε μικροαστικές λογικές περί αντικομφορμισμού- αντισυμβατισμού, Χίπις, πασιφισμού και παραισθησιογόνων ουσιών. Ενώ από την άλλη στα μέσα της δεκαετίας του ‘80 με αρχές δεκαετίας ‘90 να «επικρατήσει» η ντίσκο και η ποπ μουσική και την κουλτούρα που αυτά αντιπροσώπευαν .
Το φαινόμενο των ναρκωτικών δεν πολεμήθηκε αρκετά από πολλούς τραγουδιστές/συγκροτήματα αλλά και από το κόσμο της ροκ. Λίγοι ήταν εκείνοι που προσπάθησαν να περάσουν ένα μήνυμα όπως ο Παύλος Σιδηρόπουλος που μέσα από τα τραγούδια του προσπαθούσε να δείξει το τι είναι και κάνουν τα ναρκωτικά. Έτσι πάρα πολλοί μουσικοί, που ήταν μεγάλο κεφάλαιο για το είδος αλλά και γενικότερα για την μουσική, χάθηκαν ή «έφυγαν» χάρις τα ναρκωτικά και τις παραισθησιογόνες ουσίες. Αυτό βέβαια δεν είναι η κουλτούρα του ροκ. Δεν είναι αυτό που δίνουμε ως προσδιορισμό για κάποιον «αν είναι Ροκ». Ο τρόπος ζωής, η μουσική και όλη αυτή η κουλτούρα ήταν η έκφραση του κόσμου για ένα άλλο τρόπο ζωής, έξω από πρότυπα και στερεότυπα, η απειθαρχία και εναντίωση στις πολιτικές που σπέρνουν φτώχια και αδικία, μια αλήθεια μέσα σε όλη αύτη τη ψευτιά και το δηθενισμό. Ήταν άνθρωποι με «μπέσα», με αγάπη και όρεξη για τη ζωή που αρνιόντουσαν να δεχτούν ότι τους σερβίρουν και να υποτάσσονται.
Η ερώτηση λοιπόν είναι αν υπάρχει πλέον το ροκ. Το ροκ υπήρχε, υπάρχει και θα υπάρχει για να εμπνέει, να εκφράζει και να δημιουργεί. Οι παλιοί ροκάδες είναι πια γερασμένοι ενώ οι νέοι ροκάδες είναι ακόμα έφηβοι. «Ροκ» είναι κάποιος ακόμα και αν δεν ακούει ροκ. Γιατί εν κατακλείδι, «ροκ είναι να δίνεις και όχι να παίρνεις» ….
…και ας μη ξεχνάμε ότι «το πιο σκληρό ροκ είναι το ρεμπέτικο»
Παύλος Σιδηρόπουλος – Συζήτηση εν λευκώ
Ηχογράφηση στο σπίτι του Παύλου Σιδηρόπουλου το καλοκαίρι του 84 και η οποία βρίσκεται στον δίσκο «Εν αρχή ήν ο Λόγος» .
Δύο φωτογραφημένα χειρόγραφα του Παύλου Σιδηρόπουλου.
«Σας γράφει ο μουσικός (συνθέτης, στιχουργός, τραγουδιστής) Παύλος Σιδηρόπουλος. Όποιος από τους αναγνώστες με ξέρει, με ξέρει γιατί ακούει ελληνικό ροκ. Μιλάω για το Σιδηρόπουλο που σέβεται το κοινό του, όποιο κι αν είναι. Για το Σιδηρόπουλο που δηλώνει ανένταχτος της Αριστεράς, που ψηφίζει ΚΚΕ και που στην ασφάλεια έχει φάκελο Αναρχικού και θεωρήθηκε ύποπτος ότι ανήκει στη 17 Νοέμβρη. Για το Σιδηρόπουλο που επί Χούντας σπούδασε 3 χρόνια Μαθηματικός στο Αριστ. Παν. Θεσ/νίκης, γνώστη της Αγγλικής γλώσσας, έχοντας σπουδάσει 1 χρόνο σολφέζ και 1 χρόνο αρμονία κι αντοίστιξη από το γνωστό στους μουσικούς κύκλους Αινιάν.»
«Συνεργάτης σαν τραγουδιστής και ηθοποιός του συνθέτη Γ. Μαρκόπουλου το 1974 και 1975, συνεργάτης του συνθέτη ηλεκτρονικής μουσικής Σ. Βασιλειάδη το 1976 και μέλος τότε του ΕΣΣΥΜ (ελλ. συνδ. συγχρ. μουσικής). Για το Σιδηρόπουλο τον Παύλο που 1977-78 συνεργάζεται με τη Σπυριδούλα (μουσ. συγκρότημα) και σαν ξεκίνημα της προσωπικής του καριέρας κυκλοφορεί το δίσκο «ΦΛΟΥ», αφού το 1971-72 με τον Π. Δεληγιαννίδη (Δάμων και Φιντίας) συμμετείχε στο θρυλικό πια δίσκο ΖΩΝΤΑΝΟΙ ΣΤΟ ΚΥΤΤΑΡΟ, με το τραγούδι ΑΠΟΓΟΗΤΕΥΣΗ που μετά γυρίστηκε σε μικρό δίσκο με το μουσ. συγκρότημα Μπουρμπούλια. »
Οι φωτογραφίες είναι από το http://pavlos-sidiropoulos.gr
Redflecteur 