WoodStock: Αθωότητα & Μπίζνα

 

γράφει η Cymbaline

Πέρα από όλα τα επιστημονικά επιχειρήματα στα οποία μπορεί κανείς να ανατρέξει, η σύνθεση και αντίληψη της μουσικής είναι ένα από τα βασικά που ξεχωρίζει τον άνθρωπο από τα υπόλοιπα θηλαστικά. Ακόμα και αν συμπεριλάβουμε τα φαλαινοειδή που από ό,τι λένε παράγουν ένα είδος μουσικής με τα σόναρς τους, το σίγουρο είναι πως απέχουν από το να συνθέσουν την μελωδία για βιολοντσέλο και πιάνο του Ραχμάνινοφ ή κάποια από τις συμφωνίες του Σοστακόβιτς. Για να το συντομεύουμε λοιπόν ο άνθρωπος στην σχετικά μικρή ιστορία του σε αυτή την πλάση, αφού στάθηκε στα δύο πόδια, εφήυρε την φωτιά, καλλιέργησε την γη, έκανε πολέμους και κάπου εκεί ανάμεσα ο Πυθαγόρας ανακάλυψε πως τα μαθηματικά του εκτός από το να εξηγούν τον κόσμο, μπορούν να γίνουν και μουσική κλίμακα πράγμα χρησιμότατον διότι μέχρι πρότινος είχε πήξει ο ντουνιάς από τα γκλοινγκ γκλοινγκ των αρπιστών και τα τουρουρου των διαυλιτών.

Για να το συντομεύουμε ακόμα περισσότερο αυτή η μουσική κλίμακα ανά τους αιώνες είτε κακοποιήθηκε βάναυσα από διάφορους είτε έγινε εργαλείο απόδοσης του μεγαλείου του ανθρώπινου πνεύματος. Φτάνουμε λοιπόν στον 20ό αιώνα και στην εφεύρεση που θα έκανε τον αρπιστή της Κέρου να ανατριχιάσει .Την ηλεκτρική κιθάρα. Το 1924 κάνει την αρχή ο Lloyd Loar, κατασκευάζοντας τους πρώτους μαγνήτες για την Gibson και το 1931 ιδρύεται η Electro String Company από τους Paul Barth, George Beauchamp και Adolph Rickenbacker που είναι η πρώτη εταιρεία που πουλάει ηλεκτρικές κιθάρες στο ευρύ κοινό. Ο ηλεκτρισμός στον ήχο είναι γεγονός και μέσα στην επόμενη 30ετία μέλει να γίνει το τελειότερο πάντρεμα μουσικής. Τα Rhythm and Blues και Rock en Roll των μαύρων μπερδεύονται με το Rockabilly των λευκών των ΗΠΑ και εγένετο Rock. Το μουσικό ιδίωμα που θα αποτυπώσει καλύτερα από οποιοδήποτε άλλο είδος της παγκόσμιας μουσικής τα κοινωνικοπολιτικά status quo σε ευρεία κλίμακα. Το μουσικό ιδίωμα που θα αποτελούσε για τους οπαδούς του εκτός από αγαπημένη μουσική, στάση ζωής και θεώρησης πραγμάτων.

Το μουσικό αυτό υβρίδιο πέρασε την εφηβεία του, κατά την περίοδο του ψυχρού πολέμου Δύσης-ΕΣΣΔ και ενώ ο πόλεμος του Βιετνάμ μαινόταν. Ανδρώθηκε από νέα παιδιά που πίστεψαν πως είτε παίζοντας είτε ακούγοντας μουσική θα μπορούσαν να αλλάξουν τον κόσμο. Η επιτομή της εφηβικής επαναστατικότητας ήρθε με την συναυλία παρακαταθήκη για τους απανταχού Ροκάδες της υφηλίου. Το σημείο αναφοράς κάθε λάτρη του ηλεκτρικού ήχου και προοδευτικού μυαλού της μουσικής. Στις 15 Αυγούστου του 1969 το Woodstock Music & Art Fair ανοίγει τις πόρτες του και κυριολεκτικά γράφει ιστορία.

Πλέον με κρύο μάτι μιας και η ιστορική ασφάλεια των 45 χρόνων που μας χωρίζουν από τότε το επιτρέπει, η απομυθοποίηση του για τους ρεαλιστές μοιάζει εύκολη υπόθεση αλλά λάθος πρακτική πιθανόν. Η αλήθεια όμως είναι πως το στήσιμο του Woodstock δεν αποτέλεσε όνειρο κάποιων ρομαντικών της εποχής αλλά μία μπίζνα των Joel Rosenman και John P. Roberts που στην κυριολεξία δεν ήξεραν τι να κάνουν τα λεφτά τους και αποφάσισαν πως καλό θα ήταν να τα αυγατίσουν ακόμα περισσότερο. Τα μέσα του 1969 δημοσιεύουν μία αγγελία στην Wall Street Journal και στους New York Times που έλεγε «Νέοι, με απεριόριστο κεφάλαιο, ζητούν προτάσεις για ενδιαφέρουσες, νόμιμες επενδύσεις κι επιχειρηματικές ιδέες» (Young men with unlimited capital looking for interesting, legitimate investment opportunities) Όπως είναι λογικό χρειάστηκε να απορρίψουν μερικές εκατοντάδες προτάσεις για να καταλήξουν στην πρόταση του Michael Lang, ιδιοκτήτη ενός στούντιο στην Φλόριντα και του Artie Kornfeld στελέχους της εταιρείας Capitol Records. Η συμφωνία μεταξύ τους έκλεισε και από εκεί προέκυψε μία εταιρεία, η Woodstock Ventures Inc. Η αρχική ιδέα ήταν η δημιουργία ενός μουσικού στούντιο που θα λειτουργούσε σαν πολυχώρος τέχνης στο Woodstock, μία μικρή πόλη στο Catskills Mountains. Η συγκεκριμένη πόλη ήταν ένα είδος rock trend της εποχής από την στιγμή ειδικά που ο Bob Dylan είχε εγκατασταθεί εκεί μετά το Monterey International Pop Music Festival. Για να προμοτάρουν λοιπόν το project που είχαν κατά νου αποφάσισαν να νοικιάσουν ένα μεγάλο κτήμα και να διοργανώσουν ένα μουσικό event, όπως το λέμε στις μέρες μας. Οι «πόρτες» φυσικά ήταν ανοιχτές μιας και το δημοτικό συμβούλιο είδε με θετικό μάτι τους φέρελπις νεαρούς επιχειρηματίες που με την επένδυσή τους θα ανέβαζαν τις αξίες των οικοπέδων στο εγγύς μέλλον. Οι υπογραφές έπεσαν και οι ημερομηνίες διεξαγωγής του φεστιβάλ ορίστηκαν για τις 15-16 & 17 Αυγούστου του 1969 καθώς επίσης και το αντίτιμο του εισιτηρίου που ήταν τα 6 δολλάρια.

Παρόλα αυτά εκκρεμούσε ακόμα το βασικότερο όλων, οι συμμετέχοντες. Ο Roberts ο βασικότερος χρηματοδότης της όλης υπόθεσης ήταν εκείνος που ανέλαβε να κλείσει και τα ονόματα που θα συμμετείχαν, σκοντάφτοντας όπως φάνηκε στην αδιαφορία και την άρνηση πολλών. Ο Bob Dylan, οι Beattles, οι Rolling Stones,οι Doors ήταν μόνο μερικά από τα συγκροτήματα που απείχαν αυτού του φεστιβάλ Τελικά ο Roberts κάτι κατάφερε ξοδεύοντας 180.000 δολάρια μόνο σε αμοιβές καλλιτεχνών. Το επόμενο βήμα ήταν ο τεχνικός εξοπλισμός και η διαμόρφωση του χώρου. Έχοντας τον πήχη από ό,τι φάνηκε μάλλον χαμηλά ο συναυλιακός χώρος διαμορφώθηκε από τον Allan Markoff να χωράει περίπου 50.000 άτομα αλλά έναν ηχητικό εξοπλισμό που δεν μπορούσες να σταθείς δίπλα από τα ηχεία σε απόσταση 10 μέτρων χωρίς να πονάνε τα αυτιά σου.

Στις 14 Αυγούστου όλα έδειχναν πως θα πάνε στραβά. Ο συναυλιακός χώρος δεν ήταν έτοιμος, ο ηχητικός εξοπλισμός βρισκόταν ακόμα στο δρόμο, ακόμα δεν είχε λυθεί την ζήτημα της διατροφής και δεν είχαν εγκατασταθεί χημικές τουαλέτες. Σαν να μην έφταναν όλα αυτά ο καιρός πήγαινε για βροχή και πάνω από 100.000 κόσμου βρισκόταν μποτιλιαρισμένος καθόδον για το φεστιβάλ. Επειδή όμως ο θεός είναι φιλελεύθερος και καπιταλιστής καθώς φαίνεται και κατάλαβε πως επρόκειτο για μία τεράστια εμπορική εκμετάλλευση έβαλε το χεράκι του και από την επόμενη όλα άρχισαν να πηγαίνουν ρολόι. Η MKO (sounds familiar? ) Food For Love ανέλαβε την διατροφή μοιράζοντας, τι άλλο χάμπουργκερς και Coca Cola δωρεάν στους θεατές και η εταιρεία Port O San προμήθευσε τον χώρο με 2000 χημικές τουαλέτες.

 

15 Αυγούστου 17:07 ο Richie Havens βγαίνει στην σκηνή και το παραμύθι του «λασπωμένου φεστιβάλ» ξεκινά.

Τον Havens θα ακολουθήσουν την ίδια μέρα οι Sweetwater (μια Rock μπάντα από το Los Angeles που αρχικά ήταν κανονισμένο να ανοίξουν εκείνοι το φεστιβάλ),Ο Bert Sommer,ο Ravi Shankar (κυριότερος εκπρόσωπος της Ινδικής μουσικής στη Δύση. Γνωστός για το παίξιμό του στο σιτάρ και για τις συνθέσεις του στην ινδική μουσική)Ο Tim Hardin (ο άνθρωπος που έσπρωξε τον Havens να βγει στην σκηνή μιας και ντρεπόταν)Η Melanie Safka,ο Arlo Guthrie (γιος του Woody Guthrie) και η θεά Joan Baez η οποία θα κλείσει και την πρώτη ημέρα της συναυλίας.

16 Αυγούστου και την ημέρα ανοίγουν οι Quill και έπονται οι Country Joe McDonald.( Ο αρχηγός και τραγουδιστής της Psychedelic Rock μπάντας Country Joe and The Fish από την California.)Ο John Sebastian δεινός παίκτης της φυσαρμόνικας, Οι Keef Hartley Band (μία μπάντα που παίζει ένα είδος πρώιμου fussion) Oι Santana. (το συγκρότημα του Carlos Santana ) Οι σκωτσέζοι The Incredible String Band, οι αγαπημένοι των hippies Canned Heat. Οι Mountain,οι τεράστιοι Grateful Dead. Οι Creedence Clearwater Revival για τους οποίους το Α Woodstock αποτέλεσε και την καλύτερη στιγμή της καριέρας τους,η Janis Joplin. Η πρωτοεμφανισθείσα στο Monterey Pop Festival δύο χρόνια πριν και νεκρή ένα χρόνο μετά δυστυχώς.Οι Sly & the Family ,οι Άγγλοι The Who τους οποίους συνοδεύει και το περιστατικό που σημάδεψε το τριήμερο.Την στιγμή που είναι στην σκηνή το συγκρότημα,ο ακροαριστερός ακτιβιστής Abbie Hoffman, ανέβηκε πήρε το μικρόφωνο από τον τραγουδιστή Roger Daltrey και μίλησε στον κόσμο.Όλα αυτά βέβαια πριν ο κιθαρίστας του γκρουπ, Pete Townshend, τον κοπανήσει στο κεφάλι με την κιθάρα του και τον πετάξει από την σκηνή.Την 16ή Αυγούστου θα κλείσουν οι Οι Jefferson Airplane με το «The House at Pooneil Corners»

17 Αυγούστου τελευταία ημέρα του φεστιβάλ και ο Άγγλος Joe Cocker ανοίγει την ημέρα. Ακολουθούν οι Ten Years After, οι The Band, ο μπλουζίστας Johnny Winter , ο οποίος συγκαταλέγεται ανάμεσα στους σπουδαιότερους κιθαρίστες, οι Blood, Sweat & Tears, οι The Butterfield Blues Band,οι Sha-Na-Na.Το κλείσιμο θα κάνει το ιστορικότερο ίσως όνομα του Woodstock, o Jimi Hendrix. Ο πρωτοεμφανιζόμενος, όπως και η Janis Joplin , δυο χρόνια πριν στο Monterey, ο άνθρωπος έβαλε καινούργιες βάσεις στον τρόπο που παίζεται η κιθάρα, ήταν και ένας από τους λόγους που στο φεστιβάλ συνέρευσε περίπου μισό εκατομμύριο κόσμος. Ενώ λοιπόν έχει ξημερώσει για καλά η 18ή Αυγούστου, το Woodstock περνάει στην ιστορία υπό τους ήχους του Hey Joe.

Τελικός απολογισμός σε νούμερα: 3 θάνατοι,τρεις γεννήσεις, 5.162 τραυματισμοί και 177 συλλήψεις. Οι διοργανωτές αναγκάστηκαν να επιστρέψουν το αντίτιμο 18.000 εισιτηρίων σε αυτούς που δεν κατάφεραν να φτάσουν ποτέ στο Woodstock, λόγω του μποτιλιαρίσματος. Έχασαν ακόμη περίπου ένα εκατομμύριο δολάρια από απρόβλεπτα έξοδα και τελικά η μόνη κερδισμένη είναι η Warner που έχοντας τα δικαιώματα της κινηματογραφικής ταινίας έβαλε στα ταμεία της 17 εκατομμύρια δολάρια. Το Woodstock παρασκηνιακά είναι η αρχή της πλήρους εμπορευματοποίησης των μουσικών events. Όση αθωότητα σε βαθμό αφέλειας διέθετε το μισό εκατομμύριο επισκεπτών άλλη τόση ήταν η διορατικότητα του συστήματος να διαχειριστεί το φιλειρηνικό κίνημα των χίππιδων που έβρισκε άλλη μία έκφανση του στην μουσική. Η εφηβεία του Woodstock προσγειώθηκε άτσαλα στην ωριμότητα πνιγμένη στα ναρκωτικά και αποπροσανατολισμένη πλήρως από τον αρχικό στόχο. Παρόλα αυτά ο συμβολισμός του, ο αυθορμητισμός και η γνησιότητά του, τα μεγάλα ονόματα που πέρασαν από την σκηνή του θα αποτελούν πάντα σημείο αναφοράς. Άλλωστε στους λάτρεις της μουσικής πάντα υπάρχει η ελπίδα πως η μουσική μπορεί να κάνει τον κόσμο τουλάχιστον καλύτερο αν όχι να τον αλλάξει .

(ο μεγάλος Frank Zappa βέβαια είπε «There are more love songs than anything else. If songs could make you do something we’d all love one another.»)